به گزارش جشنواره سیما؛
پینگ پنگ در برابر مخاطب
محکم کردن فضای گفتگو
پینگ پنگ در برابر مخاطب. برنامه های گفتگو محور در تمام تلویزیون های جهان با چنین نگاهی، تبدیل به یکی از پربیننده ترین برنامه ها شده اند و مجریان آنها مانند مایک والاس، اوپرا وینفری و ... به واسطه اجرایشان در این دست برنامه ها بوده که به ستارگان تلویزیون تبدیل شده اند. در نگاهی کلی و ظاهری، برنامه های گفتگو محور برنامه ای کم هزینه ای به نظر می رسد که با یگ دکور ساده، دو صندلی، یک مجری و یک مهمان، جمع می شود اما واقعیت چیز دیگریست. واقعیتی که این گونه برنامه ها را پربیننده می کنند علاوه بر جلوی دوربین در پشت آن شکل می گیرد. در این برنامه ها، انتخاب مهمان، خصلت های فردی مجری، موضوع، لحن و نحوه پرسش و اطلاعات قبلی از مهمان و موضوع بسیار مهم و تعیین کننده است. شاید چیزی که جلوی این دوربین این برنامه ها، قرار می گیرد، ساده به نظر برسد اما پشت صحنه، افراد، اتاق فکر و مغزهای زیادی مشغولند تا محتواسازی کنند. ساخت محتوا باعث می شود با وجود اهمیت ظاهر برنامه، متن گفتگوها و حرف های زده شده مهم شود. فی الواقع بسترسازی مناسب پشت دوربین است که باعث می شود جلوی دوربین، گفت و گویی جذاب شگل بگیرد/ اما موفقیت یک برنامه گفتگو محور علاوه بر ساختار ذاتی خود آن به جغرافیای زمانی و مکانی پخش آن هم برمی گردد یعنی اینکه یک برنامه، از چه شبکه ای، در چه ساعتی، برای چه طیف مخاطبی و برای چه استراتژی و راهبردی روی آنتن برود چون زبان، محتوا و مهمان یک برنامه به شدت به این ویژگی ها وابسته است. این بخش که اتفاقا شاید از خود ساختار درونی برنامه هم مهم تر باشد به این برمی گردد که برای مسئولان یک رسانه، برنامه گفتگو محور در چه جایگاهی قرار دارد.
برنامه های گفتگو محور یا اصطلاحا تاک شو در تلویزیون ما هم از اهمیت قابل توجهی برخوردار است و برنامه هایی مانند نود و هفت از پربیننده ترین برنامه های تلویزیونی ما به شمار می روند برای همین هم هست که این دست برنامه ها در جمع شش شاخه ای قرار دارند که در سومین جشنواره جام جم مورد بررسی و داوری جداگانه قرار می گیرند. ذات برنامه های گفتگو محور اما در تلویزیون ما با نمونه های مشابه اش تفاوت دارد. این تفاوت از ساز و کار فرهنگی و اجتماعی و سیاسی مملکت ما نشات می گیرد که در آن رعایت اخلاق، حفظ آبروی افراد، رعایت مصالح جامعه و فرد و عدم ایجاد تشویش و یاس اهمیت قابل توجهی دارند. برنامه های گفتگو محور ما سعی کرده اند در این مسیر حرکت کنند و هر گاه تا حدی از این مسیر خارج شده اند یا به پایانی ناگهانی رسیده اند یا دچار تغییرات بنیادین شدند اما این نکته هم مهم است که لازمه جذاب بودن برنامه های گفتگو محور ایجاد چالش و ساختن فضایی است که مخاطب احساس کند برنامه و مجری حرف دل و سئوال ذهنی او را از مهمان می پرسد و برنامه سازان این گونه برنامه ها هم باید بدانند با مخاطبی هوشمند طرفند که هرگونه سهل انگاری و آسان گیری را به سرعت می فهمند. ورود به این فضاهای چالش برانگیز بدون شک خالی از ایراد و مشکل نیست و طبیعتا سفارش دهندگان که سیاست گذاران رسانه اند با وقوف بر این نکته به واسطه اعتمادی که به برنامه سازان دارند از اینگونه برنامه ها دفاع می کنند تا منتقدان و مغرضان این فرآیند شفاف سازی که ذات برنامه های گفتگو محور است را متوقف نکنند.
در این سال ها، آنتن تلویزیون ما برنامه های متنوع گفتگو محوری داشته است. هفت در حوزه سینما، نود و ورزش و مردم، ورزش از نگاه دو و... در حوزه ورزش، دستان در حوزه موسیقی، گفتگوی ویژه خبری، مناظره و پایش در حوزه اقتصاد و سیاست و ... برنامه هایی اند که هم اکنون روی آنتن هستند و برخی از آنها به مرجع خبری تبدیل شده اند و مخاطبان میلیونی شان در مسابقات پیامکی گواه موفقیت شان است. این موفقیت اگر توسط مسئولان رسانه ملی دیده شود و مورد تقدیر قرار بگیرد هم جوابی به طاعنان است و هم عامل دلگرمی سازندگان می شود. اتفاقی که در این دوره افتاده است و برای آن، بخشی جدا با داوران و دبیری جداگانه انتخاب شده و شبکه 4 هم متولی آن شده را می توان نشانه ای از اهمیت دادن به برنامه های گفتگو محور تعبیر کرد. داوران با در نظر گرفتن موضوعاتی مانند طراحی محتوا و پژوهش، طراحی سوال هدفمند، پژوهش مکتوب، بهره برداری از پژوهش ها و عوامل شکلی مثل دکور، گرافیک و وُله، اجرای صحیح متناسب با مولفه های اجرای تلویزیونی، این برنامه ها را داوری می کنند. این داوری موشکافانه و فضای تعامل اگر در کل سال هم ادامه یابد می تواند فضای خوبی را برای ساخت برنامه های گفتگو محور ایجاد کند.
انتهای پیام/ن