به گزارش جشنواره سیما؛ نوروز سال 81 بود که علی شاه حاتمی سریالی به نام «خوش رکاب» را با بازی محمد کاسبی، مجید صالحی و مریم سعادت ساخت. این سریال به دلیل موضوع تازه و نویی که داشت مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت و به همین خاطر شاه حاتمی و تیمش تصمیم گرفتند قسمت دوم این سریال را با عنوان «خوش غیرت» برای سال بعد آماده کنند.
«خوش رکاب» داستان مردی به نام تقی با بازی محمد کاسبی بود که علاقه ویژه ای به کامیون خود داشت. این دلبستگی او به اندازه ای بود که حاضر نبود برای کمک رسانی به جبهه از کامیونش استفاده کند، اما در نهایت این اتفاق افتاد و تحولاتی را برای این شخصیت به همراه داشت.
«خوش غیرت» نیز داستان همان مرد است که این بار تصمیم گرفته است دارو از مردم جمع آوری کند و با کامیون خود، که حالا نامش را از خوش رکاب به خوش غیرت تغییر داده است،برای کمک به مردم عراق برود که هم اکنون بعد از سقوط صدام در چنگال آمریکایی هااسیرهستند.دراین حین اتفاقاتی برای او و شاگردش با بازی مجید صالحی می افتد.
«خوش رکاب» و «خوش غیرت» را می توان در دسته بندی سریال های طنز دفاع مقدس که نمونه آن ها را کمتر در تلویزیون دیده ایم، قرار داد. در اولی بحث جنگ میان ایران و عراق و در دومی نیز حمله آمریکا به عراق مطرح می شود. این دو مجموعه را نمی توان دو مجموعه جدا از یکدگیر تصور کرد و دومی را بدون در نظر گرفتن اولی نقد و تحلیل کرد. به دلیل اینکه داستان اصلی در بستر سریال «خوش رکاب» شکل گرفته است، «خوش غیرت» بدون تردید با نمونه اول خود مقایسه می شود. هر چند که در دومی میزان دلبستگی شخصیت اصلی ماجرا یعنی آقا تقی به کامیونش کاهش پیدا کرده و حالا برای بردن دارو به عراق خودش داوطلب می شود.
همراهی عزت(مجید صالحی) با آقای تقی (محمد کاسبی) در «خوش غیرت» باید به همان میزان «خوش رکاب» مخاطب را بخنداند، اما این اتفاق نمی افتد. در این سریال شاه حاتمی با استفاده از پرداختن به به اتفاقات روز دنیا (حمله آمریکا به عراق) و پیشینه خوب سریال «خوش رکاب» تلاش کرده مخاطب را دوباره به سمت و سوی سریال تازه اش جلب کند. او در اولین گام هم موفق بود و خیلی ها منتظر بودند تا از دیدن «خوش غیرت» به همان اندازه «خوش رکاب» لذت ببرند. اما بعد از جذب مخاطب نوبت به امتیازهایی است که کارگردان با رو کردن آن می تواند موفقیت خود را تضمین کند. متاسفانه کارگردان در این بخش موفقیت چندانی به دست نیاورد چون حرفی برای گفتن نداشت.
مخاطب شاهد موقعیت تازه ای در «خوش غیرت» نبود. او همان اتفاقاتی را می دید که در «خوش رکاب» با آن دست و پنجه نرم کرده بود و از آنجایی که این موقعیت ها یک بار او را خندانده بودند در مجموعه دوم هیچ تازگی ای برای او نداشت. همچنین  «خوش رکاب» باورپذیری بیشتری را به همراه داشت. همه چیز در این سریال به معنای واقعی خوش بود، حتی ترانه تیتراژ. انگار کارگردان تلاش مضاعفی برای نشان دادن حال و هوای دهه 60 نکرده بود و همه اتفاقات و جزییات آن در بستر داستان شکل می گرفت. به همین دلیل همدلی بیشتر مخاطب با داستان را در پی داشت و حس نوستالوژی را برمی انگیخت.
اما «خوش رکاب» به خاطر پرداختن به حمله آمریکا به عراق یادآور سریال ها و فیلم های سفارشی بود که قرار است در طول داستان شعار بدهند. آقا تقی که دلبستگی وصف ناشدنی به کامیونش داشت و سال ها بود این حس را تجربه می کرد، حالا حرف هایی می زد که نشان از تغییر آنی شخصیتش را می داد و به هیچ وجه باورپذیر نبود. در آن روزها علی شاه حاتمی نیزنقطه ضعف مجموعه اش را در مورد دیالوگ ها پذیرفته و در مورد شعاری بودن دیالوگ های «خوش غیرت» گفته بود:

«درخوش غیرت سعی کردیم ساختار را به گونه‌ای طراحی کنیم که بتوانیم باسلایق خاص ارتباط برقرار کرده و نگاه‌ها رابه دنبال آنچه مدنظر قرارداده بودیم ، معطوف کنیم. طبیعیاستنقطهضعف‌هاییدرتمام زمینه‌ها،بخصوص دیالوگ‌ها وجود داشته باشد. چراکه امکان هیچ روتوشیبرایماوجود نداشت.»
روند داستان در «خوش غیرت» ساده و خطی بود. یعنی همه چیز را می شد از همان ابتدا حدس زد. اما در «خوش رکاب» سعی شده بود فراز و داستان های بیشتری برای قصه در نظر گرفته شود. همچنین «خوش غیرت» طنز موقعیت و لحظات شاد و طراوات و تازگی «خوش رکاب» را نداشت. از همه مهمتر،، مهمترین گره داستان که در «خوش رکاب» باعث همراهی مخاطب شده بود، یعنی همان دلبستگی آقا تقی به کامیونش، در «خوش غیرت» باز شده بود و همین مساله از جذابیت های اثر کم کرد.
تجربه فعالیت در تلویزیون و سریال سازی نشان داده است، اگر یک سریال توانست موفقیت های مورد نظر کارگردان را به دست آورد، لزوما برای دومین سری آن این اتفاق نخواهد افتاد، مگر اینکه فیلمنامه حرف تازه ای برای ارائه داشته باشد. «مرد دو هزا چهره» و «پایتخت دو» یادآور این تجربه های ناموفق هستند.
الهام نداف

انتهای پیام/ن